JAKOŚĆ POWIETRZA
Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej
W celu zapewnienia wspólnej podstawy dla ocen emisji odorantów w krajach członkowskich Unii Europejskiej opracowano w latach 1991-2003 normę europejską EN 13725:2003.
Norma PN-EN 13725:2007 jest dosłownym tłumaczeniem angielskiej wersji Normy Europejskiej EN 13725:2003 (z uwzględnieniem poprawki AC:2006). Zastąpiła w roku 2007 wcześniejszą angielskojęzyczną normę PN-EN 13725:2005 (U). Jest dostępna w uczelnianym Multimedialnym Centrum Zarządzania Informacją Patentową i Normalizacyjną oraz w sklepie PKN.
W normie opisano metodę obiektywnego określania "stężenia zapachowego" zanieczyszczeń próbki gazowej. Metoda polega na stosowaniu olfaktometrii dynamicznej i zespołu osób oceniających. Uczestnicy pomiarów muszą spełniać jednoznacznie określone kryteria wrażliwości węchowej.
Stężenie zapachowe mierzy się określając stopień rozcieńczenia konieczny dla osiągnięcia progu wyczuwalności. Stężenie zapachowe odpowiadające progowi wyczuwalności definiowane jest jako 1 ouE/m3. Stężenie zapachowe jest więc wyrażane jako wielokrotność progu wyczuwalności. Typowy jest zakres pomiarowy od 101 ouE/m3 do 107 ouE/m3 (z uwzględnieniem wstępnego rozcieńczenia).
Norma nie dotyczy pomiarów stężenia zapachowego w powietrzu otoczenia źródeł. Odpowiednie procedury pomiarowe są opracowywane przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN/TC264/WG27; protokoły posiedzeń - tutaj).
Podstawowe informacje, dotyczące historii tworzenia EN 13725, znaczenia podstawowych pojęć oraz sposobu prowadzenia pomiaru olfaktometrycznego są treścią dwóch prezentacji Power Point. Aby pobrać materiał, kliknij w odpowiedni obrazek (typowe slajdy - poniżej).
Dodatkowo proponujemy:
- obejrzenie stron internetowych, poświęconych olfaktometrom
(OLFAKTOMETRY-przegląd www);
- pobranie filmowych ilustracji:
- - działania olfaktometru TO7 (format: wmv, rozmiar: 9,91 MB) i innych olfaktometrów serii TO,
- - przebiegu oznaczania progu wyczuwalności zapachu (format: wmv, rozmiar: 22 MB) (np. n-butanolu).
- lekturę artykułów:
- - Problemy normalizacji oznaczania stężenia odorów, (format: pdf, rozmiar: 3,40 MB) "Normalizacja" 2000
- - Normalizacja olfaktometrii dynamicznej (format: pdf, rozmiar: 854 kB), "Normalizacja" 2005
- - Odory i ilościowe metody ich pomiarów (format: zip, rozmiar: 401 kB), Konferencja "Trendy rozwojowe ..." 2007; s. 133-139
- - Pomiary stężenia zapachowego metodą (format: pdf, rozmiar: 160 kB) olfaktometrii dynamicznej zgodnie z PN-EN 13725:2007 (format: pdf, rozmiar: 160 kB),
Wodociągi - Kanalizacja 2007
oraz innych publikacji, dotyczących wyników badań powtarzalności i odtwarzalności pomiarów olfaktometrycznych, badań sensorycznej sprawności kandydatów na członków zespołów itp. (np. A. van Harreveld, P. Heeres i H. Harssema, ... Bojarska i wsp.).
(format: zip, rozmiar: 317 kB)
