Wszystkie typy działalności produkcyjnej i usługowej mogą być sklasyfikowane na podstawie przynależności do określonych branż, wielkości emisji zapachowej i hedonicznej jakości zapachu, dominującego charakteru emisji zanieczyszczeń powietrza (zorganizowana czy niezorganizowana, źródła stałe czy okresowe lub incydentalne, emitory niskie czy wysokie itp.), chemicznego charakteru dominujących zanieczyszczeń itp.
Większość proponowanych klasyfikacji nie odpowiada potrzebom zarządzania ochroną zapachowej jakości powietrza. W wyodrębnianych grupach wymienione są działalności o bardzo zróżnicowanej uciążliwości zapachowej. Liczne rodzaje działalności uciążliwych nie są wymieniane w żadnej z grup. Istnieje potrzeba sformułowania nowej listy działalności – uporządkowanej według stopnia ich wpływu na zapachową jakość powietrza.
Problem może być rozwiązany na podstawie analizy przyczyn skarg ludności na odory, zgłaszanych do Stacji San-Epid, Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska i innych adresatów. Analizy skarg opiera się na klasyfikacji branżowej GUS. Wyodrębniono cztery główne działy: A – rolnictwo, B – działalność produkcyjna, C - handel, usługi, gastronomia, D – inne zaskarżane źródła. W dziale A zdecydowanie dominującą pod względem uciążliwości zapachowej jest grupa: A1 – chów i hodowla zwierząt. Duży dział B podzielono na grupy B1-B11. Najwięcej uwagi poświęcono często zaskarżanej grupie B1 – produkcja artykułów spożywczych.
Już pobieżna analiza danych zgromadzonych w latach 1990-tych pozwala stwierdzić, że do kategorii najbardziej zapachowo uciążliwych działalności należy zaliczyć:
- zakłady mięsne i produkcja pasz | 18% skarg |
- chów drobiu i trzody chlewnej | 12% skarg |
- składowiska odpadów komunalnych i ścieki komunalne | 16% skarg |
Razem: | 46% skarg |
Więcej informacji można znaleźć w materiałach źródłowych, np.:
- Materiały Symposium: Integrated Air Quality Control for Industrial and Commercial Sectors, Międzyzdroje 1997 (patrz: U. Siwek, streszczenie w: „Odory” Wyd.Nauk. PWN 2002),
- Materiały Seminarium Instytutowego, zorganizowanego z okazji przyjazdu współpracowników z MRI z Tokio (H. Ueno: ),
- Materiały Seminarium ODOURS'1993 w Świnoujściu (patrz np. problemy hodowli - E. Grimm)
- Technical Guidance Note Integrated Pollution Prevention and Control; Horizontal Guidance for Odour IPPC H4 part 1,
- Materiały Seminarium RTP 26398 (TAIEX&WIOŚ Szczecin) Ograniczanie uciążliwości odorowych w Polsce, Międzyzdroje, 31 marca – 1 kwietnia 2008 (M. Kołodziej-Nowakowska: Rozpatrywanie skarg na uciążliwość odorową przez Inspekcję Ochrony Środowiska; J. Skorupski:Odory – jeden z głównych problemów w działalności ferm trzody chlewnej w Polsce i inni).
Dostępne są materiały dotyczące najlepszych dostępnych technik, zalecanych w odniesieniu do zapachowo uciążliwych rodzajów działalności, takich jak np. HODOWLA lub RAFINERIE (w tych materiałach niestety brakuje informacji, umożliwiających obliczenie wielkości emisji zapachowej lub określenie niezbędnej odległości zakładu.instalacji od terenów mieszkalnych).
W treści wykładu przedstawiono wyniki socjologicznych badań uciążliwości różnych rodzajów działalności (rankingi uciążliwości), podstawowe informacje na temat przebiegu i produktów biodegradacji biomasy (składowanie i kompostowanie odpadów, oczyszczalnie ścieków, gnojowica…) oraz produkcji nawozów fosforowych (główna przyczyna zapachowej uciążliwości w Szczecinie).
Aby pobrać prezentację Power Point kliknij w obrazek
Więcej - ODORY, PWN 2002 (rozdz. 10)
Dygresje:
O zapachowej uciążliwości różnych instalacji i zakładów często informuje prasa, radio i telewizja - patrz "Wprowadzenie" (np. TVN24 "Prosto z Polski" 2009: "Rybi smród nie daje im żyć"; GAZETA pomorska.pl z 14 08.2009, TWOJE TYCHY 2008: „Kiedy odetchniemy? KOMAGRA jeszcze bez dopalacza”; TVN24 2008: "Kłopotliwe sąsiedztwo", "Cuchnący problem" Grabowa, trójmiasto.pl, sierpień 2009: "Uciążliwy fetor nad Gdańskiem" (patrz również - informacja o rozbudowie rafinerii Grupy LOTOS - TUTAJ); Gazeta Pomorska, sierpień 2009: "Najgorzej Mondi cuchnie nocą" (o firmie MONDI i "obywatelskich inicjatywach obronnych" - patrz również TUTAJ; szukaj "MONDI"), ...
Dla odprężenia - po koncentracji na problemach związanych z emisją odorantów niepożądanych - proponujemy obejrzenie krótkich filmów o produkcji olejków eterycznych oraz zapoznanie się z informacją o nowych możliwościach wzmocnienia zapachu kwiatów, zamieszczoną w GAZETA.pl 10 października 2008. Perfumiarze są zadowoleni, ale jak na to zareagują owady (... i reszta łańcucha troficznego...)?